29 тамыз - Дүниежүзілік ядролық сынақтарға қарсы іс-қимыл күніне орай, Семей қаласының Түйемойнақ аралында арнайы жиын өтті. Айтулы шараға ШҚО әкімінің орынбасары Жақсылық Омар мен қала әкімі Ермак Сәлімов, Жапонияның Қазақстандағы төтенше және өкілетті елшісі Масояси Камохара, «Хиросима бейбітшілік тасы» қауымдастығының төрағасы Мичио Умемото және басқа да лауазымды тұлғалар мен қала тұрғындары қатысты.
ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Семей ядролық полигонын жабу туралы Жарлыққа қол қойған тарихи шешімі дүниежүзіне қазақ елінің бейбітшілікті қолдайтынын танытқан еді. Ал 2009 жылдың желтоқсан айында Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы Ядролық сынақтарға қарсы іс-қимылдың Халықаралық күні ретінде жариялау туралы Қазақстанның қарарын бірауыздан қолдады. Бұл атаулы дата, яғни 29 тамыз, БҰҰ, әлем елдерінің ядролық сынақтарды тоқтатуға бірлесе күш салатын күні. Бұл қауіпсіз әлемді құрудағы талаптардың бірі болып табылады. Жылдағы дәстүр бойынша бұл датаны Семей жұртшылығы да кең көлемде атап өтті. Түйемойнақ аралындағы салтанатты шараға жиналған халықтың қарасы көп болды. Қала басшысы мен облыс әкімінің орынбасары бастаған шетелдік делегаттар ең алдымен «Өлімнен де күшті» монументіне барып, гүл шоқтарын қойды. Содан кейін жиналған көпшілік атом қаруының құрбаны болған боздақтарды бір минуттық үнсіздікпен еске алды. Аталмыш шара барысында Жапон елінің ұйытқы болуымен қаламызда орнатылған «Хиросима бейбітшілік тасы» ескерткішінің ашылу салтанаты болды. Ескерткіштің лентасын облыс әкімінің орынбасары Жақсылық Омар мен «Хиросима бейбітшілік тасы» қауымдастығының төрағасы Мичио Умемото салтанатты түрде қиды. Тас мүсіннің салмағы 100 келі, ал биіктігі 3 метрді құрайды екен. Ол әлемнің 100-ден астам мемлекеттерінде тұрғызылған көрінеді. Ал Семейдегі орнатылған ескерткіш 108-ші тас екен.
- Тарихтан белгілі, Хиросима қаласына атом бомбасы түскен сәтте, қала жермен жексен болған еді. Екі апта өткеннен кейін, халық үйінділерді жинауды бастаған. Сол кезде олар бөлшектенген тастарға құрбан болғандардың қаны сіңіп қалғанын көрген екен. Сол сәттен бастап жапон жұрты бұл тастарды өңдеп, әлем елдеріне үндеу ретінде жіберуді қолға алған. 10 мыңнан астам Хиросима тұрғындары аталмыш тас мүсінді әзірлеуде еңбек етті. Бүгінде ол жүздеген мемлекет басшыларына табысталды, - деді Мичио Умемото. - Хиросима мен Семей қалалары үшін ортақ дүниелер көп. Қос елдің ядролық жарылыстардан көрген қасіреті аз емес. Бүгінде жер шарындағы адамзат баласының тыныштығы үшін күш біріктірудеміз. Қазақстан Президенті мен халқының игі бастамаларын біз жоғары бағалаймыз әрі қашанда қолдауға әзірміз! - деп атап өтті.
Шара барысында сөз алған ШҚО әкімінің орынбасары Жақсылық Омар:
- Мемлекет басшысының тапсырмасымен бүгінгі күні полигонның зардаптарын жойып, халықтың денсаулығын жақсарту үшін мемлекет тарапынан ауқымды істер атқарылып жатқаны баршаға аян. Осы орайда ҚР Тұңғыш Президенті Қорының қаржыландыруымен сауықтыру орталығының құрылысы жоспарлануда. Тұрғындар денсаулығын жақсарту мақсатында шетелдік әріптестердің, соның ішінде Жапония үкіметінің атқарған жұмысы зор. Біз ядролық қару зардаптарын жақсы білеміз және болашақта сондай қиыншылықтардың болмауы үшін, бірлесе жұмыс жасауымыз қажет. Осы орайда акцияға қатысушыларға, қала тұрғындарына облыс басшылығы атынан алғыс білдіре отырып, митинг жұмысына табыс тілеймін, - деді.
Ал Жапонияның Қазақстандағы төтенше және өкілетті елшісі М.Камохара Күншығыс елі Қазақстанның ядролық қарусыз әлемді қалыптастырудағы бастамаларын қолдайтындығын жеткізіп, осы бағыттағы жұмыстарды бірлесе атқаруға ниетті екендіктерін айтты.
- Алдағы қыркүйек айында АҚШ-тың Нью-Йорк қаласында ядролық сынақтарды тоқтатуға бағытталған конференцияға Қазақстан мен Жапония елдері де қатысады. Аталмыш конференцияда қос мемлекет атомсыз әлемді қалыптастыруда өз ұстанымдарын білдіретін болады. Мен бүгінгі Дүниежүзілік ядролық сынақтарға қарсы іс-қимыл күнін жоғары бағалаймын,- деді М. Камохара өз кезегінде.
Митинг барысында қала жастары атынан сөйлеген физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің оқушысы Дастан Беков шаһар жастарын Елбасының алға қойған міндеттері мен салиқалы саясатын іс-жүзінде орындауда бірлесе күш салу керектігін айтып, тәуелсіз еліміздің тұғыры биік болатынына сенім білдірді.
Сонымен қатар шара барысында жапондық делегаттар Ұлттық ядролық орталықтың облыстық тарихи-өлкетану мұражайының кітапханасында сақталып келе жатқан мұрағат құжаттарымен де танысуға мүмкіндік алды.